به گزارش مشرق، سازمان بورس و اوراق بهادار (یا به اختصار سازمان بورس) یک موسسه عمومی غیر دولتی است که وظیفه قانون گذاری و نظارت بر اجرای قوانین بورس را دارد و در سال ۱۳۸۴ تاسیس شده است.
این موضوع که این سازمان در قانون به عنوان سازمان غیر دولتی مشخص شده است، یعنی اینکه دولت نمی‌تواند دخالتی در امور آن داشته باشد و یا مثلا این سازمان را مجبور به تصویب یک قانون کند. به همین نسبت هم این سازمان براساس قوانین ناظر بر موسسات دولتی اداره نمی‌شود.
بخش‌های اصلی سازمان
این سازمان براساس قانون، چهار بخش اصلی دارد:
شورا (یا همان شورای عالی بورس)
هیئت مدیره
رئیس سازمان
حسابرس/بازرس
وظایف سازمان
در اصل، این سازمان در راستای حمایت از حقوق سرمایه گذاران و برای ساماندهی، حفظ و توسعه بازار تشکیل شده است. وظایف این سازمان را می‌توانیم در سه بخش زیر تقسیم کنیم:
مقررات گذاری
نظارت
سایر وظایف
الف) مقررات گذاری
مقررات چیزی است که بورس براساس آن‌ها کار می‌کند و بنابراین از اهمیت فراوانی برخوردار می‌باشد. مقررات ممکن است به صورت مستقیم (توسط سازمان) یا غیر مستقیم (توسط هیئت وزیران یا شورای عالی بورس) وضع شود. می‌دانیم که طبق قانون، این سازمان یک سری از حدود برای مقررات گذاری دارد و وظایف سازمان در این بخش به طور خلاصه شامل موارد زیر است:
تهیه آیین نامه لازم برای اجرای قوانین و پیشنهاد به شورا برای تصویب آن
تهیه و تدوین دستور العمل اجرایی قانون بازار
ب) نظارت
یکی از وظایف اصلی سازمان، نظارت بر اجرای صحیح و کامل قوانین و مقررات مربوطه است. برای اینکه نظارت کافی انجام شود، نیاز به وجود ابزارهای کافی می‌باشد. ابزارهای سازمان برای نظارت شامل موارد زیر است:
ثبت و صدور مجوز عرضه عمومی اوراق بهادار و نظارت بر آن
درخواست صدور، تعلیق و لغو مجوز فعالیت نهادهای در صلاحیت شورا
صدور، تعلیق و لغو مجوز فعالیت کانون‌ها و نهادهای مالی (که اختیار آن به شورا واگذار نشده است)
تصویب اساسنامه بورس‌ها، کانون‌ها و نهادهای مالی
اخذ اطلاعات مورد نیاز از افراد
اخذ تدابیر لازم جهت پیشگیری از وقوع تخلف
اعلام تخلفات در بورس به مراجع ذیصلاح و پیگیری آن
نظارت بر سرمایه گذاری اشخاص حقیقی و حقوقی غیر ایرانی در بورس
همکاری و مشارکت با سازمان‌های منطقه‌ای و جهانی
آدرس سازمان بورس: استان تهران، تهران، منطقه ۳، خیابان ملاصدرا، ۲
تلفن سازمان بورس: ۰۲۱۸۴۰۸۳۰۰۰
